بررسی دیدگاه‌های مفسران اهل‌سنت پیرامون آیه مباهله

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه تاریخ، مجتمع آموزش عالی بنت‌الهدی، جامعه المصطفی العالمیه، قم، ایران.

2 طلبه کارشناسی ارشد تاریخ اهل‌بیت(ع)، از کشور پاکستان، مجتمع آموزش عالی بنت الهدی، جامعه المصطفی العالمیه، قم، ایران.

چکیده

آیه 61 آل عمران که به آیه مباهله معروف است از مهم‌ترین ادله قرآنی، در خصوص فضیلت و برتری اهل‌بیت (ع) به‌شمار می‌آید. مفسران و دانشمندان مذهب اهل‌سنت در طول تاریخ درباره این آیه بحث‌های مختلفی کرده‌اند. در این مقاله با توجه به اهمیت موضوع، آیه «مباهله» از نگاه مفسرین اهل‌سنت بررسی می‌شود. نکته حائز اهمیت این است که با توجه به ظاهر آیه «مباهله» نمی‌توان ولایت و رهبری اهل‌بیت (ع) را اثبات نمود؛ چون این آیه در ظاهر فقط مصداقی برای 5 تن آل عبا می‌باشد، ولی با توجه به معنا و مفهوم آیه و مقایسه مصادیق آن با دیگران، می‌توان از آن در حداقل فضیلت و برتری اهل‌بیت (ع) را بهره برد. این نگارش با روش توصیفی و تحلیلی با بهره از منابع تاریخی و تفسیری به موضوع مقاله خواهد پرداخت. در رابطه با آیه مباهله دو دیدگاه در منابع اهل‌سنت دیده می‌شود؛ از دیدگاه برخی مفسران اهل‌سنت علاوه بر فضیلت 5 تن آل عبا امامت و شایستگی آنان بر خلافت پیامبر اکرم (ص) نیز ثابت می‌شود و برخی دیگر آن را بر نتافتند و در اثبات امامت و جانشینی امام علی (ع) بر آیه مباهله، خدشه وارد کردند.
 

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. ابن‌إدریس الرازی ابن ابی حاتم، عبد الرحمن‌بن محمّد (1999). تفسیر القرآن العظیم. بیروت: المکتبة العصریة.
  2. ابن‌منظور، محمد‌بن مکرم (1414هـ.ق). لسان العرب. بیروت: دار‌صادر.
  3. الألوسی البغدادی، أبی الفضل شهاب الدین السید محمود (بی‌تا). روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم والسبع المثانی. بیروت: دارإحیاء التراث العربی.
  4. البیضاوی (1988). تفسیر البیضاوی. بیروت: دارالکتب العلمیة، بیروت.
  5. جوهری، اسماعیل‌بن حماد (1407هـ.ق). الصحاح. بیروت: دارالعلملایین.
  6. راغب الاصفهانی، حسین‌بن محمد (1412هـ.ق). مفردات الفاظ القرآن. دمشق: دارالقلم.
  7. الزمخشری، جار الله (1415هـ.ق). تفسیر الکشاف. قم: نشر البلاغه.
  8. السمرقندی، نصر‌بن محمد (1993). تفسیر السمرقندی. بیروت: دارالکتب العلمیة.
  9. سمرقندى، نصر‌بن محمد (395 هـ.ق) تفسیر السمرقندى المسمى بحر العلوم‏،. بیروت‏: دارالفکر.
  10. الصنعانی، عبدالرزاق‌بن همام الصنعانی (1411). تفسیر القرآن. بیروت: دار‌المعرفة. ‏
  11. طبرانی، ابوالقاسم سلیمان‌بن احمد‌بن ایوب (2008). التفسیر الکبیر. اردن: دارالکتاب.
  12. طبرسی، فضل‌بن‌حسن (1985). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. بیروت: دارالمعرفة.
  13. الطبری، محمد‌بن جریر (1988). جامع البیان عن تأویل آی القرآن. بیروت: دارالفکر.
  14. فخررازی، محمد‌بن عمر (1985). تفسیر الفخر الرازی. بیروت: دارالفکر، بیروت.
  15. فیروز آبادی، محمد‌بن یعقوب (1417هـ.ق). القاموس المحیط. بیروت: دار‌الاحیاء التراث العربی.
  16. واحدی نیشابوری، ابوالحسن على‌بن احمد (1994). اسباب النزول. بیروت: دارالکتاب العربی.
تاریخ نامه اسلام
دوره 6، شماره 10
1403
صفحه 35-44

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار